امکان سنجی شکل گیری منطقه گرایی اقتصادی ناشی از فرآیند جهانی شدن اقتصاد در شورای همکاری خلیج فارس

طی دو دهه اخیر ، نظام بین الملل شاهد آغاز دوران جدیدی تحت عنوان « جهانی شدن» با ابعاد همچون اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی می باشد . جهانی شدن اقتصاد به عنوان یکی از بارزترین و مهمترین ابعاد جهانی شدن مطرح می باشد که درآن بر تحرک کالا ، تحرک سرمایه و تحرک نیروی کار ، یکپارچگی اقتصادهای بین المللی و... تاکید می شود .در چهارچوب روابط اقتصاد بین الملل پس از جنگ سرد ، روند جهانی شدن اقتصاد هرچه بیشتر دولتها را به تلاش در جهت ورود گسترده تر و همه جانبه تر در دسته بندی های منطقه ای برای افزایش مانور اقتصادی ترغیب می کرد که ورود به آن می تواند باعث ظهور و رشد هویت سیاسی و منطقه ای جدید بشود . منطقه خاورمیانه نیز از تبعات این پدیده چند وجهی مصون نماند. این منطقه از جمله مناطقی است که هدف نیروی خودسر جهانی شدن اقتصاد قرار گرفت .در این راستا ، دولتهای منطقه برای مقابله با چالش های جهانی شدن اقتصاد همکاری ها و تعاملات منطقه ای را در قالب سازمانها و پروژه های همگرایی افزایش دادند . یکی از این سازمان ها ، « شورای همکاری خلیج فارس » می باشد که از سوی سازمانها و نهاهای بین المللی معتبر جهان چون بانک جهانی و صندق بین المللی پول به عنوان مهمترین و مدرن ترین پروژه همگرایی و منطقه گرایی اقتصادی در خاورمیانه شناخته شده است . در این راستا و با علم به اهمیت موضوع، در این پژوهش در صدد هستیم که به تأثیر جهانی شدن اقتصادی به عنوان یک پدیده چند وجهی ، را بر شکل گیری منطقه گرایی اقتصادی شورای همکاری خلیج فارس پرداخته و امکان شکل گیری منطقه گرایی اقتصادی را در این سازمان مورد سنجش قرار دهیم. این پژوهش از بعد روشی از روش های روشی تلفیقی – تجویزی (مشتمل بر روش های توصیفی- تاریخی ، تحلیلی – سیستمی ، آماری – مقایسه ای ) و به لحاظ نظری از نظریات مهم منطقه گرایی برای تجزیه و تحلیل و بحث استفاده کرده است . بر این اساس ، نتایج حاصله از بررسی ها و تجزیه و تحلیل های انجام گرفته حاکی از این است که شورای همکاری خلیج فارس در بستر یک سامانه منطقه ای مهیا فرآیند تعمیق همگرایی اقتصادی سرعت بخشیده و در این راستا، امروز نوع متفاوتی از منطقه گرایی اقتصادی را در منطقه خاورمیانه و شمال افریقا نشان می دهد که در نتیجه این شرایط می توان گفت امکان شکل گیری منطقه گرایی اقتصادی در شورای همکاری خلیج فارس در آینده با تردید روبه رو نیست .